Theo báo cáo thị trường giày dép Việt Nam của VIRAC, tình hình sản xuất giày dép trong nước trong những tháng đầu năm 2023 liên tục giảm do nhu cầu thế giới sụt giảm. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động sản xuất của Việt Nam. Nhiều doanh nghiệp phải tiếp tục cắt giảm số lượng lao động.
Hình 1: Thị trường giày, dép Việt Nam có sản lượng sụt giảm
Chỉ trong những tháng đầu năm 2023 tại Việt Nam, số doanh nghiệp gặp khó khăn phải cắt giảm lao động là hơn 8,600 doanh nghiệp (chiếm 1% tổng số doanh nghiệp). Trong đó, 27.4% là doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài; 72.18% doanh nghiệp ngoài nhà nước; 0.39% doanh nghiệp nhà nước.
Cũng theo báo cáo của VIRAC, kim ngạch xuất khẩu giày dép của Việt Nam trong 6 tháng đầu năm chỉ đạt khoảng x tỷ USD, giảm x% so với năm 2022. Đây là mức kim ngạch xuất khẩu ngành giày dép Việt Nam thấp nhất trong 2 quý đầu của 3 năm gần đây.
Hình 2: Kim ngạch xuất khẩu giày, dép trong 6 tháng đầu năm
Nguồn: báo cáo VIRAC
Bộ đã và đang triển khai các giải pháp đẩy mạnh công tác dự báo nhu cầu sử dụng lao động, nhu cầu đào tạo nghề nghiệp của doanh nghiệp. Ngoài ra Bộ còn thực hiện các giải pháp để thu hút đầu tư, hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi và phát triển sản xuất, kinh doanh. Tuy nhiên, tình hình sản xuất của thị trường giày dép được dự kiến còn tiếp tục sụt giảm đến hết quý 3/2023.
Sản lượng giày, dép trong quý 2/2023 tiếp tục chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố từ trong đến ngoài nước khiến dòng sản phẩm này có xu hướng giảm và thậm chí giảm mạnh so với cùng kỳ năm trước.
Hình 3: Sản lượng giày, dép sản xuất nội địa theo quý qua từng năm
Nguồn: báo cáo VIRAC
Cụ thể tình hình sản lượng của các loại giày, dép như sau:
Hình 4: Cơ cấu sản xuất giày, dép nội địa theo từng chủng loại trong 6 tháng đầu năm 2023
Nguồn: báo cáo VIRAC
Sau khi trải qua đại dịch Covid-19, người tiêu dùng Việt Nam đã có những thay đổi nhận thức trong hành vi và cuộc sống. Điều này cũng ảnh hưởng lớn đến xu hướng mua sắm sản phẩm nói chung và thị trường giày dép nói riêng. Một vài xu hướng nổi bật có thể kể đến như:
Theo số liệu tổng hợp, yếu tố chính thúc đẩy ngành công nghiệp giày dép toàn cầu phát triển hiện nay là giày dép hợp thời trang nhưng thoải mái ở tất cả các nhóm tuổi. Tạp chí công thương cũng khẳng định, đại dịch Covid-19 đã góp phần giúp cho nhu cầu nâng cao sức khỏe của người dân ngày càng mạnh mẽ. Điều này ảnh hưởng tích cực đến sự tham gia vào các hoạt động thể chất từ trong nhà đến ngoài trời của người tiêu dùng và cũng tạo động lực phát triển mạnh mẽ cho giày dép thể thao.
Hình 5: Giày thể thao thoải mái, dễ dàng đi lại
Một xu hướng mới đang được quan tâm mạnh mẽ trên thị trường giày dép toàn cầu đó chính là giày dép thân thiện với môi trường. Nhận thức được tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường và trách nhiệm xã hội, người tiêu dùng Việt Nam ngày càng quan tâm hơn đến các sản phẩm bền vững. Các sản phẩm giày dép cũng không nằm ngoài xu hướng. Hàng loạt các thương hiệu lớn đang tích cực đầu tư vào trào lưu bền vững, góp phần thúc đẩy hứng thú mua sắm của người tiêu dùng. Giày, dép làm bằng vật liệu tái chế và tự nhiên ngày càng trở nên phổ biến.
Hình 6: Thị phần các thương hiệu giày dép tại thị trường giày dép Việt Nam 2022-2023E
Nguồn: báo cáo VIRAC
Qua bảng số liệu trên, có thể thấy, thị trường giày dép Việt Nam có sự cạnh tranh gay gắt, không chỉ giữa các thương hiệu trong nước mà còn với các thương hiệu quốc tế và khu vực. Các thương hiệu từ trong nước đến nước ngoài không có sự chênh lệch quá lớn về thị phần. Điều này cho thấy, người tiêu dùng Việt Nam có nhiều lựa chọn về sản phẩm, giá cả và chất lượng.
Giày dép nội địa Việt Nam liệu có cạnh tranh được với thương hiệu quốc tế?
Tại thị trường giày dép trong nước, các sản phẩm ngoại chiếm thị phần khá lớn, chiếm tới 52% thị phần tiêu thụ. Việc cạnh tranh tăng do các nước ASEAN và Trung Quốc đẩy mạnh xuất khẩu khi thuế nhập khẩu chỉ với 0%. Tuy nhiên các thương hiệu nội địa cũng không “đứng im” trước bối cảnh này.
Thương hiệu Việt Nam cũng không hề “lép vế”
Trong quá trình cạnh tranh, các thương hiệu Việt Nam cũng đưa ra những chiến lược “khôn ngoan” giữ vững vị thế tại thị trường giày dép nước nhà.
Nhiều thương hiệu đã có những thay đổi về mẫu mã, kiểu dáng phù hợp hơn với đối tượng khách hàng trẻ. Những chiến dịch truyền thông có sức lan tỏa mạnh mẽ, thu hút, tăng tỉ lệ tiếp cận với các đối tượng khách hàng. Một số chiến dịch truyền thông thành công của các thương hiệu giày dép Việt Nam có thể kể đến “Biti’s Hunter – Bước đi của niềm tin”, “Juno – Nâng bước phụ nữ Việt”, “Vascara – Thời trang cho người phụ nữ hiện đại”…
Ngoài ra, các thương hiệu Việt Nam cũng đã mở rộng kênh phân phối, không chỉ bán lẻ truyền thống mà còn bán online qua các trang web, ứng dụng hay các nền tảng thương mại điện tử như Shopee, Tiki, Lazada… Điều này cũng giúp cho thương hiệu có độ nhận diện mạnh mẽ hơn trong thời đại công nghệ số hiện nay.
Tuy nhiên thương hiệu giày dép Việt Nam trên thị trường giày dép vẫn còn tồn tại những hạn chế
Theo Bộ công thương, Việt Nam hiện nay vẫn chưa tự chủ được về nguồn nguyên vật liệu cho thị trường giày dép. Trung bình mỗi năm, nước ta phải nhập khoảng 300 triệu đô la Mỹ nguyên phụ liệu cho thị trường giày dép này. Đáng chú ý, nguyên phụ liệu cho ngành hầu như chỉ tập trung cho dòng sản phẩm trung bình và trung bình khá. Còn lại vẫn phải nhập khẩu, khiến giá trị gia tăng của ngành đạt được vẫn còn thấp.
Điều này làm tăng chi phí sản xuất, gây khó khăn trong việc cạnh tranh giá cả với các thương hiệu nước ngoài. Đặc biệt trong hoàn cảnh thị trường Trung Quốc quay trở lại hoạt động sản xuất và đẩy mạnh xuất khẩu – một thị trường nổi tiếng về sự đa dạng trong mẫu mã, kiểu dáng và có giá thành rẻ so với các thương hiệu nội địa.
Hình 7: Ngành da giày Việt Nam đặt mục tiêu tự chủ nguyên vật liệu
Theo Hiệp hội Da giày-Túi xách Việt Nam, ta đã đặt mục tiêu phát triển nguyên vật liệu và phụ liệu phục vụ ngành da giày nói chung và thị trường giày dép nói riêng. Đáp ứng được mục tiêu đến năm 2025, tỷ lệ cung cấp trong nước của công nghiệp hỗ trợ ngành da giày đạt từ 75% đến 80%, với các sản phẩm có giá trị gia tăng cao phục vụ sản xuất, xuất khẩu. Quyết tâm giữ vững thị phần của mình tại thị trường giày dép nước nhà.
Nguồn: Sưu tầm